Motywacja

Słowo motywacja pochodzi z j. łacińskiego (moveo, movere) i oznacza: wprawiać w ruch poruszać, dźwigać. 


Motywacja to:

- wytrwałość w realizacji zadań nawet jeśli spotkamy się z przeciwnościami losu, trudnościami
- siła, która wyzwala w nas energię do działania, do osiągnięcia celu
- stan gotowości do podjęcia określonych zadań
- wiara w siebie, swoje możliwości i umiejętności, które doprowadzą do realizacji planu
- pozytywne nastawienie, szukanie i wykorzystywanie skutecznych sposobów by dojść do celu
- realna świadomość czego chce się od życia i konsekwencja w tym aby to zdobyć
Motywację można podzielić na kilka podstawowych rodzajów:

1.       Motywacja wewnętrzna- człowiek realizuje zadanie bez celu jakim jest zdobycie zewnętrznej nagrody. Wynika to z jego charakteru, zainteresowań, osobistych  pragnień

2.       Motywacja zewnętrzna – człowiek poprzez realizację zadań pragnie zdobyć nagrodę np. premię, pochwałę, awans.

3.       Motywacja świadoma – osoba jest w stanie kontrolować ją i zdaje sobie z niej sprawę

4.       Motywacja nieświadoma – człowiek nie jest świadomy co sprawia, że realizuje zadanie

5.       Motywacja pozytywna – jednostka dąży do realizacji zadań by zdobyć nagrodę „dąży do…”

6.       Motywacja negatywna – jednostka realizuje zadanie aby uniknąć kary „dąży od… „

Menadżerowie nie powinni skupiać się  jedynie na dokładnym rozpoznaniu potrzeb podwładnych i ich zaspokajaniu. Zwłaszcza wtedy gdy  te potrzeby nie kształtują postaw i zachowań umożliwiających realizacje celów firmy. Rolą kadry zarządzającej jest stymulowanie potrzeb niezbędnych do efektywnego osiągniecia celów firmy.  Jednocześnie wygaszanie tych, które są niekorzystne. Motywowanie najczęściej przyjmuje formy:

- materialną: wyższe wynagrodzenie, auto służbowe, mieszkanie służbowe, pakiety socjalne

- niematerialną: kompetencje decyzyjne, prestiż, status społeczny, uznanie w środowisku

Koncepcje motywacji wg. ich autorów:

Rodzaj motywacji	Maslow	Herzberg	McClelland
Wewnętrzna	Samorealizacja	Twórcza, rozwijająca praca Osiągnięcia Możliwość rozwoju poprzez pracę Odpowiedzialność	Osiągnięcia
	Prestiż	Awans Uznanie Stanowisko – status	Władza
Zewnętrzna	Afiliacja*	Stosunki międzyludzkie (podwładni, równorzędni, zwierzchnicy)	Afiliacja*
	Bezpieczeństwo	Filozofia zarządzania Rodzaj nadzoru Fizyczne warunki pracy Bezpieczeństwo pracy
	Psycho-fizjologia	Płace Warunki życia

*dążenie do bycia razem z innymi

Pomocne w zmianie postaw czy osobowości współpracowników są socjotechniki menadżerskie:

1.       Deprywowanie elementarnych potrzeb:

- ujawnia się np. podczas pierwszych dni zatrudnienia i polega na dwóch ciągach zdarzeń: z jednej strony tworzone są warunki utrudniające zaspokojenie podstawowych potrzeb lub ich realizacja wiąże się z duża trudnością, ryzykiem; jednocześnie tworzone są sytuacje służące zaspokojeniu zdeprywowanych potrzeb w zamian za wykonanie zadań na wyznaczonym poziomie lub przestrzegania obowiązujących norm postępowania

2.       Intensyfikowanie lęku:

- zaplanowane pozbawianie możliwości zaspokojenia potrzeby bezpieczeństwa poprzez: blokowanie dostępu do informacji, podkreślanie zagrożeń, niepewność indywidualnego statusu, okazywanie wrogości, krytykowanie, obarczanie odpowiedzialnością za nieprzewidywalne problemy, rozchwianie samooceny i zmniejszenie zaufania do własnych umiejętności; ta socjotechnika jest stosowana przy rozwiązywaniu konfliktów i podczas wprowadzania rewolucyjnych zmian

3.       Bezalternatywność:

- to kreowanie i projekcja nieuchronnej przyszłości, przy założeniu pojawienia się niekontrolowanych zdarzeń, mechanizmów; aby przetrwać konieczne są natychmiastowe zmiany- w firmie lub kwalifikacjach pracowników; te działania mobilizują pracowników do podnoszenia swoich umiejętności, poszerzania wiedzy przydatnej do realizacji celu

4.       Splot interesów:

- silne związanie interesów pracownika z interesem firmy; dążenia i rozwój pracownika są ukierunkowany tak by były jak najbardziej zbieżne z interesem firmy; pracownik dostaje szansę i okazję pełnej zawodowej samorealizacji; jeżeli jednak nie realizuje celów i interesów firmy, jego rozwój jest blokowany i ograniczany, ze zwolnieniem z pracy włącznie

5.       Potęgowanie potrzeb ekspansji

- wytworzenie i stymulacja potrzeby robienia kariery, władzy nad podwładnymi, prestiżu, sławy i popularności; inaczej „wyścig szczurów” gdzie rywalizacja i kariera są na pierwszym miejscu

6.       Szczególne posłannictwo:

- u pracowników wytwarza się poczucie dumy i wyższości nad innymi wynikające z faktu przynależności do elitarnej grupy czy organizacji; ważną rolę pełni tu charyzmatyczny przywódca osiągający sukces dzięki entuzjastycznemu podejściu, nastawieniu na wykonanie zadania przez zespół osobiście zaangażowanych, zmotywowanych i chcących ze sobą pracować ludzi; zagrożeniem dla niego jest brak realizacji obiecywanych sukcesów, korzyści lub zaniechanie spodziewanych działań – to doprowadza do jego szybkiej „detronizacji”

Efektywny menadżer kreuje nowe sytuacje bazując na istniejących warunkach w firmie. Steruje motywacją współpracowników tak by zespół mógł realizować założone cele. Umiejętnie stosowane socjotechniki (zwłaszcza przedstawione powyżej: 3, 4, 5, 6) podnoszą poziom energii, zachęcają do podjęcia wysiłku i determinują ludzi do osiągania wyników, które na „pierwszy rzut oka” były daleko poza zasięgiem. Pamiętaj, że nawet jeśli nie wszystko uda się zrobić tak jak chcesz, nie musisz się poddawać. Spróbuj ponownie kolejnego dnia!